W roku szkolnym 2024/2025 Fundacja Świętego Mikołaja zorganizowała dwie cykliczne grupy superwizyjne. Grupy spotykały się raz w miesiącu od października 2024 r. do maja 2025 r., by w kameralnym gronie, pod kierunkiem znakomitych ekspertów, wspierać i superwizować pracę specjalistów szkolnych i innych pracowników szkoły. Łącznie w spotkaniach wzięło udział 25 osób.
"Superwizja znacząco podniosła jakość mojej pracy. Wsparcie w grupie i atmosfera dała mi możliwość odreagowania napięcia i nakierowania na konstruktywne rozwiązania. Polecam każdemu, kto chce profesjonalnie podchodzić do pracy i zadbać o siebie!"- pisze jedna z uczestniczek spotkań.
Słowo "superwizja" odnosi się do procesu, w którym bardziej doświadczona osoba (superwizor) nadzoruje, wspiera i prowadzi inną osobę lub grupę (np. nauczycieli, terapeutów, pracowników socjalnych) w celu poprawy ich kompetencji zawodowych oraz jakości wykonywanej pracy.
W czasie prowadzonej superwizji można analizować konkretne przypadki i wyzwania z którymi spotykają się specjaliści oraz poszukiwać skutecznych sposobów radzenia sobie z nimi. Z każdym kolejnym spotkaniem superwizyjnym można sprawdzać wprowadzane zmiany i przyglądać się ich efektom, co pozytywnie wpływa na poczucie sprawczości specjalisty w swojej pracy, daje poczucie bycia w grupie i zmniejsza poczucie osamotnienia w radzeniu sobie z problemami.
Jak grupa wspiera pracę specjalistów?
"Wiele kwestii poruszanych na spotkaniach dotykało problemów, z którymi sama się borykam w moim miejscu pracy. Usłyszałam wiele cennych inspiracji, które ułatwiły mi rozwiązanie problemu. Bardzo cenne okazały się wskazówki dotyczące formalnego podejścia do problemu z nieletnim - kiedy należy wysyłać pisma do sądu, a kiedy można próbować innych sposobów."
"Wydawało się, że wszystkie możliwości wsparcia uczniów i ich rodziców już wykorzystałam. Na spotkaniu grupy superwizyjnej okazało się, że doświadczenie koleżanek specjalistek podpowiada, że jeszcze można coś zdziałać więcej. Zastosowałam podpowiedzi koleżanek w konkretnym przypadku i zdecydowanie poprawiło to relacje w grupie:)".
"W czasie superwizji mogłam zaplanować interwencję, która była bardzo trudna."
"Poddając swój przypadek od weryfikację, mogłem sprawdzić, czy moje postępowanie i podjęte przeze mnie decyzje są prawidłowe, zgodne ze sztuką. Prowadzący po analizie przypadku podsunęli kilka nowych pomysłów na rozwiązanie sytuacji i wskazali ewentualne braki w różnych obszarach."
Dlaczego warto korzystać z superwizji? Jakub Foksa, ekspert prowadzący jedną z grup, twierdzi, że kadra oświaty jest szczególnie narażoną grupą zawodową na wypalenie zawodowe z uwagi m.in. na przeciążenie pracą (duża ilość obowiązków m.in. prowadzenie zajęć z uczniami, przygotowywanie materiałów, ocenianie prac, udział w zebraniach, spotkania z rodzicami oraz uczniami, często praca w kilku szkołach z uwagi na niskie zarobki) oraz stres emocjonalny (trudne zachowania uczniów, konflikty, problemy rodzinne dzieci, niewspółpracujący rodzice bądź jeden z nich). Znaczenie mają również problemy emocjonalne specjalistów dotykające coraz większej ilości osób, poczucie braku wsparcia ze strony kadry oraz dyrekcji danej placówki, brak uznania i doceniania, nieustannie zmieniające się przepisy oraz wymagania w systemie edukacji, które zwiększają stres oraz poczucie niepewności w swojej pracy.
"Bardzo przeżywam niektóre sprawy związane z młodzieżą oraz z rodzicami i ostatnio czułam się jakby brakowało mi narzędzi i pewności siebie. Spotkania pomogły mi to wszystko uporządkować i uwierzyć w swoje kompetencje."
"Dzięki wskazówkom udało mi się oddelegować część zajęć i skupić się docelowo na wsparciu psychologicznym."
Superwizja dla kadry oświaty (nauczyciele, pedagodzy, psycholodzy oraz dyrektorzy placówek) jest formą „obserwacji z góry” tego co specjaliści doświadczają podczas pracy z uczniami i ich rodzinami jak również między sobą np. w układach pedagog – psycholog, nauczyciel – psycholog, dyrektor - psycholog itd. Jest także wykorzystywaniem własnego zasobu doświadczenia i specjalistycznej wiedzy w celu ukazania innej perspektywy, zazwyczaj nie dostrzegalnej z poziomu stricte wykonywanego stanowiska oraz niekiedy braku znajomości funkcjonowania psychicznego człowieka. Warto zaznaczyć, że dla skutecznych oddziaływań wobec uczniów i ich rodzin należy pracować w zespole specjalistów. Nieustanny rozwój poprzez udział w szkoleniach, warsztatach oraz superwizjach praktykuje coraz więcej pracowników oświaty co jest czynnikiem motywującym do pozostawania na swoich stanowiskach. W związku z tym coraz więcej szkół zgłasza zapotrzebowanie na takie rodzaje wsparcia.
"Jako poczatkujący dyrektor placówki oświatowej czerpałam ogrom wiedzy od wszystkich uczestników, a zwłaszcza od prowadzącej. Tematyka poruszana na naszych cyklicznych spotkaniach dotykała za każdym razem spraw, z którymi również moi nauczyciele oraz ja sama spotykam się na co dzień. Możliwość wysłuchania różnych sposobów postrzegania problemu oraz sposobów radzenia sobie z nimi wpłynęła na efektywniejszą pracę moją - jako dyrektora."
"Na spotkaniach bardzo ważna była atmosfera - bezpieczeństwa, zrozumienia, poczucie, że z różnymi trudnościami spotykam się nie tylko ja. Otrzymałam wiele wskazówek do pracy - przy wnoszeniu sprawy - dzięki nim moja praca stała się bardziej efektywna. Zdobyłam również pewność co do zasad jakimi kieruję się w pracy i podejmowanych działań."
"Praca w szkole jest niezwykle trudna, wymaga dużego zaangażowania emocjonalnego co niestety ma wpływ na jakość naszego prywatnego życia. Podzielenie się z kimś "kto ma podobnie jak ja" swoimi trudnościami daje poczucie wsparcia i tego że nie jest się w tym osamotnionym."
W ankietach ewaluacyjnych grupa superwizyjna została oceniona bardzo wysoko, 90 % uczestników poleciłoby uczestnictwo w grupie innym, 90 procent uczestników stwierdziło, że udział w superwizji podniósł zakres kompetenecji w pracy na terenie placówki.
Prace grup superwizyjnych zamierzamy kontynuować w kolejnym roku szkolnym. Wszystkich zainteresowanych skorzystaniem z tej formy wsparcia zapraszamy do śledzenia strony mikolaj.org.pl na której umieszczona zostanie informacja o zapisach.
Serdecznie dziękujemy Pani Beacie Wójcik, Małgorzacie Libman-Sokołowskiej i Panu Jakubowi Foksie za dziewięciomiesięczną współpracę - prowadzenie spotkań oraz pomoc w promocji programu.
Dziękują także uczestnicy:
"Spotkania w grupie superwizyjnej pana Jakuba i pani Małgorzaty uświadomiły mi, że każdego dnia się czegoś nowego uczymy, doświadczamy na własny indywidualny sposób. Wiedzę przyswajamy w różnym stopniu i mimo, że ktoś jest dłuższy stażem - nie powinniśmy czuć się gorsi. Tak właśnie się czułam na tych spotkaniach, mimo zmęczenia siadałam i z przyjemnością słuchałam i włączałam się we wspólne rozmowy. Polecam z całego serca :)"
"Spotkania w ramach grupy superwizyjnej to świetne narzędzie do weryfikowania swojego punktu widzenia. Dały mi możliwość nie tylko poznania świetnych i kompetentnych ludzi, którzy chętnie dzielili się swoimi spostrzeżeniami, ale i do rzeczowego wejrzenia w moją pracę jako wychowawcy na bazie konkretnych przypadków. Oby takich grup było więcej!"
"Grupa superwizyjna to poMOC, której na co dzień brakuje dla specjalistów szkolnych. Dała mi skrzydła i pozwoliła lepiej wykonywać swoją pracę. Bardzo zależy mi aby kontynuować taką formę doskonalenia zawodowego i wspierania siebie."
"Udział w grupie superwizji daje możliwość weryfikacji swojej pracy, zastosowanych metod, krytycznego spojrzenia na swoje działanie przez osobę bardziej doświadczoną w celu korekty podjętych decyzji. Możliwość w takich spotkaniach powinien mieć każdy nauczyciel, psycholog, psychiatra, by wiedzieć że zmierzamy w dobrym kierunku, przede wszystkim dla naszego podopiecznego. Bo to dla niego chcemy być lepsi!"
"Zrozumiałam, że wszyscy uczestnicy, a zwłaszcza osoba prowadząca nie jest tam po to, aby oceniać, a po to, aby wspierać i pomagać. Forma tych spotkań bardzo mnie otworzyła, zaczęłam dzielić się swoimi spostrzeżeniami i problemami. Chętnie wykorzystuję wszelkie wskazówki i cieszyłabym się bardzo, gdybym mogła kontynuować tę spotkania."
Chcąc wspierać uczniów i odpowiadać na rosnący problem zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży prowadzimy nieprzerwanie od 2022 roku nieodpłatne grupy superwizyjne dedykowane szkolnym psychologom i pedagogom ze szkół, z którymi na co dzień współpracujemy w ramach programu Stypendia św. Mikołaja.
Szkolni specjaliści to osoby pracujące na pierwszej linii z dziećmi. To często do nich w pierwszej kolejności trafiają uczniowie ze swoimi problemami. Wyłapanie pewnych trudności, z którymi zmagają się dzieci na początku i udzielenie pomocy zanim problem urośnie, to także najlepsze działanie profilaktyczne i osłonowe, skutecznie chroniące dzieci szczególnie w sytuacji utrudnionego dostępu do psychiatrów.
Zbiórka na rzecz pomocy psychologicznej dla dzieci w kryzysie wciąż trwa. Jeżeli uważasz, że to ważny problem - pomóż i przekaż darowiznę.
Odbiorca: Fundacja Świętego Mikołaja, ul. Przesmyckiego 40, 05-500 Piaseczno
Numer konta: 37 2130 0004 2001 0299 9993 0002
Tytuł przelewu: darowizna pomoc psychologiczna dla dzieci