Odpowiedzialność to umiejętność odpowiedzenia na to co dzieje się wokół nas. Odpowiedzenia na zaobserwowane potrzeby osób wokół nas, odpowiedzenia na trudną sytuację, w której się znaleźliśmy, odpowiedzenia na niesprawiedliwość. Odpowiedzialność jest więc działaniem, aktem, które podejmuje człowiek jako istota myśląca i wrażliwa. To właśnie o tym rozmawialiśmy z młodymi liderami na szkole letniej Akademii Liderów Fundacji Świętego Mikołaja i tą myślą rozpoczął spotkanie z akademistami nasz gość specjalny Piotr Dardziński, prezes Sieci Badawczej Łukasiewicz.

W 10-dniowej szkole letniej Akademii Liderów Fundacji Świętego Mikołaja, która właśnie dobiegła końca wzięło udział 30 młodych osób z całej Polski. Szkoła prowadzona była w pięknym klasztorze pallotynów na Karczówce pod Kielcami. Każdy z uczestników ma za zadanie po powrocie do domu poprowadzić autorski projekt społeczny w swojej miejscowości. Udział w szkole letniej miał na celu wyposażenie młodych w potrzebne kompetencje, a także wesprzeć ich rozwój osobisty aby byli gotowi odpowiedzialnie podjąć działanie i skupić wokół niego zespół wolontariuszy.

W trakcie szkole letniej uczyliśmy akademistów stawiać cele, tworzyć harmonogram pracy, budować zespół, rozwiązywać sytuacje konfliktowe i pozyskiwać środki finansowe potrzebne do prowadzenia lokalnych działań. Poświęciliśmy sporo czasu na zagadnienia związane z komunikacją, w tym prowadzenie negocjacji, czy umiejętność prezentacji. Graliśmy w najbardziej znaną na świecie grę negocjacyjną Smile Urbo, która prócz rozwoju własnych umiejętności, uczy jak w negocjacjach dostrzegać i budować przestrzeń dla wyboru dobra wspólnego. Warsztaty i indywidualne konsultacje prowadzili eksperci z firmy „Tak! Tylko dobra rozwiązania”: Przemysław Rybarczyk, Paulina Grzelak i Anna Krawcewicz.  

Warsztaty dotyczące przedsiębiorczości poprowadzili dla akademistów eksperci z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Tak spotkanie z akademistami podsumowała Maryla Wojcieszke z PARP: „Warsztaty z uczestnikami Akademii były bardzo intensywne. Zaangażowanie młodzieży ogromne, a identyfikowane przez nich problemy – analizowane na business model canvach – dotyczyły tematów ważnych społecznie, takich jak opieka nad seniorami, segregowanie odpadów, wzrost wykorzystania alternatywnych źródeł energii czy zapobieganie marnowaniu żywności”

Rozwijamy charaktery młodych liderów

Stawiając na rozwój charakterów młodych liderów zaprosiliśmy na szkołę letnią również gości specjalnych – inspirujące osoby życia publicznego. Prócz Piotra Dardzińskiego, z którym rozmawialiśmy o odpowiedzialności, odwiedziła nas Eliza Dzwonkiewicz opowiadająca o istocie służby społecznej. Mówiła o wolności w czynieniu dobra i angażowania się w sprawy ważne dla wspólnot, a także o anomii, która jest schedą po PRL. Dzwonkiewicz jako wzór do naśladowania wskazała przedwojennych filantropów i opowiedziała między innymi historię rodziny Skarbków z Lwowa. Przekonywała też uczestników aby pozwolili sobie na bycie nieasertywnymi i choć nie jest to popularna postawa, to właśnie bezinteresowna pomoc, często trudna i wymagająca, może stać się największą przygodą życia.  

Gościliśmy również wybitnego pisarza Wojciecha Tomczyka, z którym obejrzeliśmy dramat „Norymberga”. Rozmawialiśmy o niezrealizowanej w Polsce lustracji po 1989 roku i konsekwencjach tej decyzji. A także, o tym czym jest wolność, kultura, co Polaków łączy, a co dzieli. Tomczyk przekonywał młodzież o istocie wartości normatywnych dla kształtowania się polskiej wspólnoty narodowej. Wśród tych najistotniejszych wymienił solidarność, odpowiedzialność za słabszych i sprawiedliwość. Opowiadał też o wadze wspólnych doświadczeń, wspólnej historii.

Na koniec szkołę letnią odwiedził ksiądz profesor Jacek Grzybowski. Opowiedział młodzieży o rewolucji cyfrowej i związanej z nią zmianą społeczną. Dużo uwagi profesor poświęcił zjawisku selfizmu, a więc nowej internetowej odsłonie egoizmu, a także kwestii pozornych relacji i ucieczki z rzeczywistości w nierealny świat Internetu.

Wspólne wędrowanie

Szkoła letnia Akademii Liderów to także przestrzeń do budowania przyjaźni i odkrywania w rówieśnikach inspiracji do działania. Możliwość poznania innych młodych liderów jest ogromną wartością. Jesteśmy przekonani, że budowanie ogólnopolskiego środowiska młodych zaangażowanych społecznie osób jest ważne nie tylko „tu i teraz” ale jest kapitałem i nadzieją na przyszłość. Zobaczcie co mówią akademiści:

„Poznałem tyle ciekawych osób, z którymi mógłbym rozmawiać bez końca”

„Piękne dla mnie było to jak ludzie mogą ubogacać się nawzajem”

W niedzielę wspólnie wyruszyliśmy w wędrówkę po Górach Świętokrzyskich. Zdobyliśmy kilka szczytów, w tym Brusznię – miejsce zbiórki powstańców styczniowych, a także zwiedziliśmy jaskinię Raj. Był też czas na ważne i niespieszne rozmowy.  

Jesteśmy przekonani, że akademiści wracają do swoich społeczności wzmocnieni i gotowi do samodzielnego działania i angażowania w nie innych. Wśród pomysłów na projekty społeczne są między innymi: międzypokoleniowe warsztaty, konferencja dla młodzieży z małych miejscowości o możliwościach rozwoju, zbudowanie ogrodu sąsiedzkiego, akcje sprzątania okolicy, przywracanie lokalnych tradycji, rozwinięcie centrum edukacji pozaszkolnej, czy zajęcia integracyjne z uczniami szkoły specjalnej. Na czas realizacji projektów akademiści otrzymują wsparcie indywidualnego tutora, stypendium na rozwój swoich talentów, a my spotkamy się z nimi w grudniu na szkole zimowej aby podsumować projekty, które udało im się przeprowadzić.

Na koniec z dumą oddaję głos tegorocznym akademistom:

„Dzięki Akademii Liderów zrozumiałam na czym mi zależy i kim jestem.”

„Wszyscy Ci ludzie, warsztaty i wykłady dały mi w ciągu tygodnia więcej motywacji i wiedzy niż miesiące przeżyte w apatii i poczuciu stagnacji. Otrzymałem wiele, więc jestem zobowiązany do oddania jeszcze więcej dla moich bliskich i lokalnej społeczności.”

„Pragnę dawać siebie innym, być dla nich darem.”