Akademia Młodych Liderów Historii to projekt przygotowujący młodych aktywistów do prowadzenia samodzielnie lokalnych projektów historycznych. Celem projektu było udzielenie merytorycznego wsparcia młodym osobom, które chcą pielęgnować historię – zarówno tę powszechną, jak i lokalną.
Podstawą wszystkich projektów uczestników Akademii była polska historia i tożsamość. Tematy podejmowane przez młodzieżowe projekty były różnorodne i prowadzone w 5 kategoriach: projekty dotyczące pielęgnowania pamięci i tożsamości lokalnej; projekty upamiętniające wybitnych Polaków lub wybitne postaci dla danej społeczności lokalnej; projekty dotyczące obchodzonych ważnych rocznic w 2024 r; projekty dotyczące wzmacniania więzi międzypokoleniowych, projekty dotyczące dziedzictwa innych narodów i grup etnicznych zamieszkujących tereny Polski.
W ramach projektu wyłonionych zostało 10 młodych osób, które w sumie zrealizowały 7 młodzieżowych autorskich projektów (część projektów była realizowana samodzielnie, część – w parach projektowych)promujących historię, polską tożsamość i tradycje w swoich miejscowościach.
Wyłonieni w procesie rekrutacji uczestnicy zostali zaproszeni na szkołę letnią Akademii Liderów. Szkoła to odbyła się w miejscu o wyjątkowej historii – klasztorze ojców Pallatynów w Karczówce. Podczas zorganizowanych tam zajęć liderzy nabywali praktycznych umiejętności z zakresu zarządzania projektem, a także uczestniczyli w spotkaniach z inspirującymi gośćmi. Tematyka spotykań była dobrana w taki sposób, aby młodzi ludzie mogli podjąć refleksję nad różnymi aspektami polskiego dziedzictwa kulturowego.
Profesor Marek Cichocki w wykładzie inauguracyjnym ukazał na przykładzie Rafała Lemkina, twórcy pojęcia „ludobójstwo”, jak odwaga i poświęcenie dla wartości mogą zmieniać świat. Zachęcał liderów do działania z jasnym celem, przekraczającym egoistyczne motywacje.
Bp. prof. Jacek Grzybowski podjął temat idei solidarności, opisując ją jako moralną rewolucję i wyjątkowe polskie doświadczenie społeczne. Przywołał definicje solidarności jako etycznej więzi wokół prawdy i dobra (prof. Z. Stawrowski) oraz solidarności sumień (ks. J. Tischner). Wskazał na historyczne wydarzenia, takie jak protesty w Trójmieście w 1970 roku, które kształtowały ruch „Solidarności”.
Ambasador Irlandii, prof. Arkady Rzegocki, opowiedział o pracy dyplomaty, dzieląc się anegdotami i praktycznymi wskazówkami dotyczącymi kariery w dyplomacji. Podczas sesji networkingowej uczestnicy mogli zadawać pytania i zdobywać cenne porady zawodowe.
Gabriela Dzierżanowska poprowadziła dyskusję na temat przyjaźni według Arystotelesa i dobra wspólnego w myśli Świętego Tomasza z Akwinu. Spotkanie inspirowało do refleksji nad współpracą i działaniem na rzecz innych.
Program uzupełniono elementami integracyjnymi i krajoznawczymi. Uczestnicy wzięli udział w spływie Czarną Nidą, który był okazją do relaksu, kontaktu z naturą oraz budowania relacji w grupie.
Szkoła letnia dostarczyła młodym liderom nie tylko wiedzy i praktycznych umiejętności, ale także inspiracji do działania z myślą o wspólnym dobru.
Młodzi Liderzy Historii opuścili Karczówkę z konkretnymi umiejętnościami, zainspirowani i zmotywowani do działania w swoich lokalnych społecznościach. Przez kolejne trzy miesiące były przygotowywane, a następnie realizowane projekty historyczne.
W rezultacie zostały zrealizowane poniższe projekty:
Martyna i Nina z Warszawy – projekt „Historia wokół nas - spacer ku niepodległej Polsce”
Dziewczyny są uczennicami klasy humanistycznej w elitarnym liceum im. Tadeusza Czackiego postanowiły w aktywny sposób pojąć temat historii odzyskiwania przez Polskę niepodległości i zorganizowały grę miejską dla uczniów szkół podstawowych z klas 7-8. Gra odbywała się w Łazienkach Królewskich i okolicach, a punkty gry rozmieszczone były przy okolicznych pomnikach, w tym m.in.: Józefa Piłsudskiego, Wojciecha Korfantego, Romana Dmowskiego. Wspólnie z wolontariuszami, których zaangażowały do projektu przygotowały szereg aktywizujących zadań. Dzieci mogły układać wycięte fragmenty z gazet, odgrywać scenki przyjazdu Piłsudskiego do Warszawy z użyciem rekwizytów, rozwiązywać rebusy. Wolontariusze prowadzący zadania na punktach byli odpowiednio ubrani w stroje wypożyczone z teatru lub koszulki z logotypem projektu. Uczestnicy otrzymali zalaminowane mapy, dzięki czemu mogli trafiać na odpowiednie punkty. Liderkom udało się pozyskać patronat Muzeum Łazienki Królewskie, Prezydenta m. st. Warszawy i Muzeum Wojska Polskiego, a także zdobyć niewielki grant z Klubu Inteligencki Katolickiej aby wyprodukować materiały potrzebne do gry i poczęstunek dla uczestników. Wydarzenie bardzo dobrze wypadło, dziewczyny zebrały bardzo pozytywne odpowiedzi zwrotne od uczestników, zaangażowanych wolontariuszy, a także nauczycieli, którzy przyszli z uczniami. Do tego stopnia udało im się osiągnąć sukces, że dyrekcja liceum im. Czackiego poprosiła je aby grę powtórzyć dla uczniów 1 klas. Projekt dużo nauczył także same liderki, które po raz pierwszy w życiu organizowały grę miejską i same doświadczyły jak można w inny sposób poznawać historię i doświadczać przygód.
Mateusz z Wielunia – projekt „Muzyczna Jedność "
Matusz prócz nauki w liceum ogólnokształcącym jest uczniem szkoły muzycznej. Liceum, do którego uczęszcza ma ponad 100 letnia tradycję, jednak jak zauważył Mateusz rzadko ostatnio sięga się do historii i tradycji. Świadomy jaką więziotwórczą moc ma muzyka postanowił zorganizować międzypokoleniowy koncert dla emerytowanych nauczycieli swojego liceum. Do przygotowania koncertu zaangażował lokalny Chór i Zespół Powiatowego Młodzieżowego Domu Kultury i Sportu, oraz dwa młodzieżowe lokalne zespoły. Do organizacji wydarzenia włączyło się 15 wolontariuszy, a na koncert przyszło 60 osób. Na stolikach rozłożone były stare kroniki i zdjęcia, a spotkanie prócz kulturalnego i więziotwórczego wymiaru było także okazją na budowanie łączności między dawnymi a młodszymi pokoleniami, dla których Wieluń i liceum Kościuszki są ważnym punktem na mapie świata.
Amelia ze Zduńskiej Woli – projekt „Most Pokoleń”
Amelia w lokalnym domu kultury zorganizowała szereg wydarzeń wspierających budowanie więzi lokalnych i promujących historię i tożsamość Zduńskiej Woli. Wśród zorganizowanych przez nią wydarzeń był m. in. wystawa lokalnych artystów, wystawa fotografii, debata na temat historii miasta wraz z omówieniem wizji jego przyszłości z zaproszonymi gośćmi. Wśród gości znalazł się zastępca prezydenta miasta, dyrektor Miejskiego Domu Kultury oraz dyrektor muzeum historii miasta. W wydarzeniach wzięło udział 50 mieszkańców, a Amelii pomagało 4 młodych wolontariuszy. Po projekcie młodzież zainicjowała powstanie nieformalnej grupy inicjatywnej i są już w kontakcie z lokalnym Stowarzyszeniem na Rzecz Wspierania Rodzin im. Św. Maksymiliana Kolbe oraz Muzeum Historii Miasta Zduńska Wola. Wspólnie planują organizację szeregu wydarzeń z okazji 200-lecja miasta, które będą świętować w 2025 roku.
Zuzanna z Jakimowic – projekt „Muzyka Łączy Pokolenia”
Zuzanna postanowiła zorganizować muzyczne spotkanie łączące różne pokolenia. Główną grupą odbiorców byli seniorzy z gminy Jakimowice. W remizie Ochotniczej Straży Pożarnej odbył się wyjątkowy koncert. Muzykami byli przede wszystkim młodzi ludzie, a na widownie osoby w starszym wieku, które wg Zuzi nie mają żadnej oferty kulturalnej i powodu aby wyjść z domu. Na koncercie wykonane zostały pieśni patriotyczne, muzyka ludowa i biesiadna. Samo wydarzenie było także okazją do spotkania osób w różnym wieku i rozmów o lokalnych sprawach i lokalnej historii. Było dużo wzruszeń i radości. Na spotkanie przybyli też przedstawiciele lokalnych władz samorządowych i media.
Janek i Ryszard z Murowanej Gośliny – projekt „Więzy ponadczasowe”
Janek i Ryszard zorganizowali grę terenową i wieczornicę z okazji Święta Niepodległości w swojej gminie. Sama gra skierowana była do rodzin, odbywała się rano i była powiązana ze ścieżką historyczną w Parku Dzieje, który udało się chłopakom zaprosić do współpracy. Punkty przygotowane zostały przez wolontariuszy, którzy przygotowywali się do organizacji gry poprzez kwerendę w Poznańskim oddziale IPN i prowadząc wywiady ze starszymi mieszkańcami gminy. Poprzez aktywną formułę udało się opowiedzieć historię lokalnych bohaterów walczących o niepodległość. W godzinach wieczornych odbyła się wieczornica ze śpiewankami patriotycznymi w lokalnej szkole. Wolontariusze upiekli na spotkanie rogale Marcińskie. W śpiewankach wzięło udział 100 osób.
Kuba i Nikodem z Poznania – projekt "Ziemskie Opowieści"
Kuba i Nikodem widząc problem braku relacji pomiędzy pokoleniami postanowili zorganizować lokalne spotkanie międzypokoleniowe. Spotkanie odbyło się na terenie parafii. Zaproszeni zostali zarówno seniorzy jak i młodzież. Udało się przeprowadzić wyjątkowo ciekawą moderowaną rozmowę o doświadczeniu życia w PRL Starsze osoby miały też przestrzeń do zadawania pytań młodym ludziom o ich perspektywę patrzenia na sprawy współczesne. Spotkanie zakończyło się śpiewankami patriotycznymi. Spotkanie było sukcesem i chłopcy chcą kontynuować ich organizację w kolejnych miesiącach. Przekonani są, że opowieści żywych świadków historii są bardzo ciekawe, inspirujące i dla młodzieży mogą być szansą na realne poznawanie minionych czasów, a dla osób starszych możliwością budowania relacji z młodymi i pełnienie ważnej roli w lokalnej społeczności.
Amelia z Wysokiego Mazowieckiego – projekt „Wolontariat na plus”
Amelia jest liderką szkolnego koła wolontariatu. W ramach projektu zorganizowała międzypokoleniowe spotkania kulinarne. Do udziału w spotkaniach zostali zaproszeni uczniowie z dwóch szkół podstawowych i seniorzy. Wspólnie lepili pierogi, dzięki czemu dzieci mogły uczyć się od starszych lokalnej sztuki gotowania, a na koniec spotkania odbywał się międzypokoleniowy quiz.