Dzieci mieszkające w Mariupolu na wschodzie Ukrainy cierpią na problemy psychologiczne wynikające z biedy, traumatycznych doświadczeń związanych z wojną i koniecznością opuszczenia domu, śmiercią bliskich, niepewnością związaną z przyszłością i brakiem stabilizacji. Dzieci z rodzin wewnętrznie przesiedlonych
doświadczają też dyskryminacji i niechęci ze strony rówieśników i dorosłych mieszkańców miasta. Dlatego też od maja 2021 prowadzimy w Mariupolu projekt pomocy psychologicznej dla dzieci i młodzieży.
Dzieci mieszkające w Mariupolu cierpią z powodu chronicznego lęku i niepewności, wiele z nich doświadczyło traumatycznych przeżyć. Mariupol znajduje się 10 km do linii frontu. Ze strefy bezpośrednich działań wojennych do Mariupola dotychczas przesiedliło się ok. 100 tysięcy uchodźców wewnętrznych, w tym wiele rodzin z dziećmi. Miasto jest pełne żołnierzy i sprzętu wojskowego ze względu na ruchy rosyjskich wojsk przy granicy z Ukrainą. W mieście regularnie słychać wybuchy. Ta sytuacja odbija się niekorzystnie na samopoczuciu i zdrowiu psychicznym mieszkańców miasta, a w szczególności dzieci i młodzieży.
Dzieci są niepewne siebie, mają obniżone poczucie własnej wartości. Brak odpowiedniego wsparcia psychologicznego może w przyszłości pogłębić ich problemy i pozbawić szansy na rozwój i normalne życie. W ramach projektu otaczamy dzieci kompleksowym wsparciem psychologicznym. Wszystkie działania w projekcie mają pomóc im w rozwijaniu umiejętności komunikacyjnych, wyrażaniu emocji, radzeniu sobie z problemami.
Badanie przeprowadzone przez Uniwersytet w Birmingham w 2018 r. odnotowało wysoką częstotliwość występowania chorób zdrowia psychicznego wśród osób wewnętrznie przesiedlonych i populacji ogólnej. Prawie 40% mieszkańców obwodów donieckiego i ługańskiego miało traumatyczne doświadczenia (dane z HRP Ukrainy 2020). Pandemia jest dodatkowym czynnikiem negatywnie wpływającym na samopoczucie i zdrowie psychiczne ludzi (ubożenie rodzin, drastyczne ograniczenia mobilności, izolacja społeczna). Dostęp do usług w zakresie zdrowia psychicznego na Ukrainie jest bardzo ograniczony. Podejście terapeutyczne i działania profilaktyczne są nadal mało znane wśród społeczeństwa ukraińskiego. Projekty organizacji pomocowych zazwyczaj skupiają się raczej na innym wsparciu niż na zdrowiu psychicznym.
Nasz projekt ma na celu zapewnienie wsparcia psychologicznego i poprawę samopoczucia dzieci i młodzieży w wieku szkolnym dotkniętych skutkami konfliktu zbrojnego na wschodzie Ukrainy, a także wzrost poczucia sprawczości i kompetencji liderskich wśród młodzieży z Mariupola. Na bazie Świetlicy otwartej w ramach naszej dotychczasowej 3-letniej współpracy z partnerem lokalnym, stworzyliśmy poradnię psychologiczna dla dzieci i młodzieży. W poradni przez cały czas trwania projektu odbywać się będą warsztaty psychologiczne, spotkania z psychologiem, zajęcia arteterapii oraz warsztaty kompetencji liderskich. W wakacje 2021 obył się pierwszy wyjazdowy obóz terapeutyczno liderski dla dzieci i młodzieży. W grudniu zorganizujemy spotkania wzmacniające poczucie własnej wartości wśród dzieci z domów dziecka w Mariupolu.
Szczególnym wsparciem otaczamy dzieci z rodzin wewnętrznie przesiedlonych, dotkniętych ubóstwem oraz sieroty.
Celem naszego projektu jest także zwiększenie świadomości dotyczącej tematyki zdrowia psychicznego oraz radzenia sobie ze stresem wśród dzieci i młodzieży oraz ich rodziców, nauczycieli i opiekunów.
Nasze działania w tym roku skupiają się na:
1. Stworzeniu bezpiecznego miejsca dla dzieci - otwarciu poradni psychologicznej dla dzieci i młodzieży w Mariupolu.
Celem projektu jest stworzenie takiego miejsca, do którego dzieci i młodzież będą chętnie i przychodzić, w którym będą czuły się bezpieczne, ważne i zaopiekowane i które będzie kojarzyło im się ze wsparciem i pomocą - chcemy, żeby z poradni skorzystało bezpośrednio min. Dzieci z Mariupola w wyniku doświadczeń związanych z konfliktem zbrojnym cierpią z powodu niepewności jutra i braku bezpieczeństwa, dlatego tak ważne jest zapewnienie im poczucia bezpieczeństwa i wsparcie psychologiczne. Poradnia psychologiczna, która będzie działała ma być właśnie takim miejscem.
2. Integracji dzieci z rodzin wewnętrznie przesiedlonych z rówieśnikami - organizacji zajęć integracyjnych dla dzieci i młodzieży.
Poprzez cykl spotkań integracyjnych, warsztaty, szkolenia i obóz dzieci z rodzin wewnętrznie przesiedlonych będą miały okazję spotkać i poznać bliżej swoich rówieśników. Dla dzieci relacje z grupą rówieśniczą są bardzo ważne, a nawiązane przyjaźnie mogą być bardzo wspierające przy radzeniu sobie z różnymi problemami, które je dotykają. Wszystkie aktywności prowadzone w ramach działań będą nastawione na to, żeby dzieci poznały i polubiły się wzajemnie. W ramach warsztatów psychologicznych poruszane będą takie tematy jak przeciwdziałanie przemocy rówieśniczej czy wolontariat jako sposób na zaangażowanie się w życie lokalnej społeczności i poznanie nowych ludzi.
3. Zapewnieniu dzieciom opieki psychologicznej - stworzeniu programu szkoleń i warsztatów dopasowanych do potrzeb psychologicznych dzieci oraz zapewnienie możliwości indywidualnych spotkań z psychologiem.
Celem projektu jest kompleksowe wsparcie psychologiczne dzieci i młodzieży poprzez: uruchomienie spotkań indywidualnych z psychologiem dla tych dzieci, które potrzebują szczególnego wsparcia i wzmocnienia oraz cykl warsztatów i szkoleń, które wpłyną na polepszenie stanu psychicznego dzieci i młodzieży, które żyją w trudnych warunkach życiowych i borykają się z biedą, nietolerancją i wykluczeniem społecznym oraz permanentnym lękiem i niepewnością jutra.
4. Wzmocnieniu poczucia wartości wśród dzieci zagrożonych wykluczeniem społecznym.
Celem projektu jest wzmocnienie poczucia wartości wśród dzieci z domów dziecka w Mariupolu. Poprzez ich udział w warsztatach psychologicznych i zorganizowaniu przedświątecznej akcji dzieci z domów dziecka poczują się zauważone, ważne i otoczone wsparciem.
5. Stworzeniu planu rozwoju dla dzieci i młodzieży, który będzie rozwijał ich poczucie sprawczości.
Celem jest zbudowanie zespołu wolontariuszy wywodzących się spośród młodzieży biorącej udział w projekcie. Angażowanie młodzieży w różne działania w projekcie ma sprawić, że wzrośnie ich poczucie sprawczości i wpływu na otaczającą rzeczywistość. W ten sposób wzmocnimy też ich pewność siebie i nauczymy ich nowych kompetencji potrzebnych do radzenia sobie z trudnościami (np. sposoby walki ze stresem, wyznaczania celów i realizowania ich, skutecznej komunikacji itp). Tym samym projekt przyczyni się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego.
Projekt „Wsparcie psychologiczne dzieci i młodzieży w Mariupolu na Ukrainie” jest współfinansowany w ramach polskiej współpracy rozwojowej Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. Będziemy realizować go w Mariupolu do końca 2022 roku.
